5 năm qua, thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Trung ương, của Tỉnh ủy, công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ tỉnh đã được triển khai nghiêm túc, đồng bộ trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức theo đúng định hướng của Trung ương và đạt được những kết quả nổi bật đáng ghi nhận, cụ thể như:
Trong công tác chính trị, tư tưởng, Đảng bộ chú trọng đổi mới cả hình thức và phương pháp tổ chức, sát với tình hình thực tế của tỉnh; chất lượng và hiệu quả công tác tư tưởng được nâng lên, góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng bộ, sự đồng thuận trong xã hội. Việc tổ chức học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII), của Tỉnh ủy được triển khai nghiêm túc, kịp thời, nhất là phát huy hình thức tổ chức hội nghị trực tuyến đến cấp huyện và các đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy, giúp cán bộ, đảng viên được tiếp thu trực tiếp tinh thần các nghị quyết từ Trung ương. Công tác nắm tình hình tư tưởng được thực hiện thường xuyên, sát cơ sở; chủ động, nhanh chóng cung cấp thông tin, định hướng những vấn đề dư luận quan tâm. Tích cực đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; chủ động phòng ngừa, đấu tranh phê phán, ngăn chặn những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Cụ thể hóa chủ trương coi trọng rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng trong cán bộ, đảng viên, tỉnh đã đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII). Các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh chú trọng đưa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trở thành nhiệm vụ thường xuyên, thể hiện bằng những việc làm thiết thực, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao, gắn với cam kết không vi phạm 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của từng tổ chức đảng, đảng viên; tập trung giải quyết nhiều vấn đề bức xúc, nổi cộm trong đời sống xã hội; xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân.
Công tác xây dựng, củng cố, kiện toàn tổ chức đảng, phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên được chú trọng và có nhiều chuyển biến tích cực. Hàng năm, tỷ lệ tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch, vững mạnh chiếm trên 50% (mục tiêu Nghị quyết là 50%); tỷ lệ đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên chiếm trên 74%. Trong nhiệm kỳ 2015 - 2020 (đến ngày 30/6/2020), đã kết nạp 7.757 đảng viên, đưa tổng số đảng viên trong toàn Đảng bộ là 43.999; bình quân hàng năm kết nạp 1.723 đảng viên (Nghị quyết Đại hội đề ra là 1.800 đảng viên/năm); trong đó, đảng viên được kết nạp trong độ tuổi thanh niên đạt tỷ lệ trên 57,2% (Nghị quyết đề ra là 55%); 100% thôn, tổ dân phố có chi bộ độc lập.
Công tác cán bộ được triển khai đồng bộ, hiệu quả với nhiều giải pháp thiết thực; các khâu từ phát hiện, tuyển chọn, nhận xét, đánh giá đến quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bố trí, sử dụng, bổ nhiệm, miễn nhiệm và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định; cơ cấu cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người đồng bào dân tộc thiểu số và đội ngũ cán bộ cơ sở được chú trọng hơn; đã hoàn thành công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ chủ chốt từ cấp xã trở lên. Trên cơ sở quy hoạch, đã chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp và cán bộ dự nguồn; thực hiện việc tuyển chọn, thu hút, trọng dụng và đãi ngộ cán bộ có đức, có tài; thay thế kịp thời những người kém năng lực, không đủ uy tín, có khuyết điểm nghiêm trọng. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ được chỉ đạo chặt chẽ, tổ chức thực hiện nghiêm túc, đạt nhiều kết quả, góp phần xây dựng và bảo vệ Đảng; đảm bảo nội bộ các cơ quan, đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức.
Các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh tập trung triển khai Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII) gắn với Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 17/4/2015 của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế; thực hiện việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị; thực hiện cắt giảm đầu mối bên trong, đầu mối trung gian, giảm số lượng cấp phó, từng bước khắc phục tình trạng chồng chéo nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý; ban hành quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế của các cơ quan, đơn vị; xây dựng tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm đối với cán bộ, công chức; đẩy mạnh việc tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức ở các cấp trong hệ thống chính trị.
Công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp được triển khai thực hiện khá toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, góp phần giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, nâng cao ý thức chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, có tác dụng giáo dục, phòng ngừa vi phạm, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của mỗi tổ chức đảng và đảng viên. Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và cấp ủy các cấp kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hóa các quy định của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát để nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò, tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện đồng bộ trong toàn Đảng bộ tỉnh.
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với công tác dân vận được tăng cường. Việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 03/6/2013 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI), Kết luận số 43-KL/TW, ngày 07/01/2019 của Ban Bí thư về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới và Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần củng cố vững chắc lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân. Công tác vận động quần chúng của hệ thống chính trị trong nhiệm kỳ qua tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả quan trọng, động viên các tầng lớp Nhân dân năng động, sáng tạo, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần phát huy dân chủ, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội.
Công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo được cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện hiệu quả. Người đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nước đã xác định rõ trách nhiệm, tăng cường tiếp công dân, tổ chức đối thoại để giải quyết các vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền theo quy định của pháp luật, nhất là các vụ việc khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài, góp phần giữ vững, ổn định tình hình an ninh - chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo đấu tranh phòng, chống tham nhũng theo Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí và các kết luận, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng được tăng cường, quyết liệt hơn.
Các cấp ủy đảng từ tỉnh đến cơ sở tiếp tục chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo đối với hoạt động của hệ thống chính trị theo hướng đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo của các cơ quan Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội; tiếp tục thực hiện tốt phương châm “tỉnh sát xã, huyện sát thôn, xã sát từng hộ dân”; phát huy dân chủ, xác định rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân trong lãnh đạo, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu; chú trọng sơ kết, tổng kết những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước để đánh giá, rút kinh nghiệm, đề ra những nhiệm vụ, giải pháp thiết thực, phù hợp với tình hình thực tiễn ở địa phương, cơ sở. Bên cạnh đó, nâng cao năng lực lãnh đạo, quan tâm đổi mới phương pháp, phong cách, lề lối làm việc; nêu cao quyết tâm, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục hạn chế, khó khăn, thực hiện tốt phương hướng, mục tiêu nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp đã đề ra.
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác xây dựng Đảng vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: Việc tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết, chỉ thị của Đảng ở một số đảng bộ hiệu quả chưa cao; công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh, ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đã có những chuyển biến tích cực nhưng chưa đạt được kết quả như mong muốn; kết quả thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát ở một số nơi chưa toàn diện, chất lượng, hiệu quả còn hạn chế; công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng hiệu quả chưa cao, nhất là việc phát hiện, xử lý, giải quyết các vụ việc, vụ án tham nhũng;…
Phát huy những kết quả đã đạt được đồng thời khắc phục những hạn chế còn tồn tại, Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa đề ra các chỉ tiêu chủ yếu về xây dựng Đảng đến năm 2025:
- Phấn đấu hàng năm có trên 60% số tổ chức cơ sở đảng đạt mức hoàn thành tốt nhiệm vụ và từ 15% đến 20% tổ chức cơ sở đảng đạt mức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ so với tổng số tổ chức cơ sở đảng đạt mức hoàn thành tốt nhiệm vụ (tương ứng tỷ lệ từ 9%-12%).
- Phấn đấu phát triển đảng viên bình quân hàng năm đạt từ 1.700 đồng chí trở lên, trong đó có 55% trở lên trong độ tuổi thanh niên.
- Phấn đấu 50% đơn vị kinh tế tư nhân (có đủ các điều kiện cơ bản) đã có tổ chức đoàn thanh niên và công đoàn cơ sở, thành lập tổ chức đảng.
Để đạt được mục tiêu đó, Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa đề ra các nhiệm vụ và giải pháp cơ bản:
Thực hiện nghiêm túc các quy định về học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng; ứng dụng công nghệ thông tin để đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng; tiếp tục bám sát cơ sở, nắm chắc tình hình tư tưởng, tâm trạng xã hội; kịp thời định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước bằng nhiều kênh thông tin, nhiều hình thức; nội dung tuyên truyền ngắn gọn, thiết thực, có tính chiến đấu, thuyết phục cao. Chủ động đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực phản động, thù địch, nhất là trên không gian mạng.
Tiếp tục thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tổ chức đảng, chính quyền các cấp và các tổ chức chính trị - xã hội xây dựng kế hoạch và triển khai bằng các hoạt động cụ thể, tập trung chăm lo đời sống của Nhân dân, nâng cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, địa phương, đơn vị.
Không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng và đảng viên; nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ theo Kết luận số 18-KL/TW, ngày 22/9/2017 của Ban Bí thư; coi trọng chất lượng kết nạp đảng viên, thường xuyên rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng; tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ; đẩy mạnh việc phát triển và nâng cao chất lượng đảng viên theo tinh thần Chỉ thị số 28-CT/TW, ngày 21/01/2019 của Ban Bí thư.
Nêu cao tinh thần đoàn kết trong toàn Đảng bộ; xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực, trình độ; quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, chuẩn hóa cán bộ các cấp, chú trọng cơ cấu cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người đồng bào dân tộc thiểu số; thực hiện chính sách thu hút nhân tài; nâng cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý; siết chặt kỷ luật, kỷ cương đi đôi với tạo môi trường để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo. Rà soát, sửa đổi, bổ sung Quy định phân cấp quản lý cán bộ, Quy định về bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử theo Quy định số 105-QĐ/TW, ngày 19/12/2017 của Bộ Chính trị; thường xuyên thực hiện công tác luân chuyển cán bộ để chuẩn bị cán bộ dự nguồn cho các nhiệm kỳ tiếp theo.
Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của Đảng theo hướng thiết thực, hiệu quả; thực hiện toàn diện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng, nhất là nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy ủy ban kiểm tra và cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp, đảm bảo đội ngũ cán bộ có chất lượng, số lượng phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Tiếp tục tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động về công tác dân vận của các cấp ủy đảng, hệ thống chính trị. Đổi mới công tác dân vận theo hướng thiết thực, với cách làm sáng tạo, hướng đến mục tiêu tạo sự đồng thuận, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo; phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh, gắn với triển khai tốt các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, phong trào “Dân vận khéo” trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng và tính tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị trong công tác tư pháp, cải cách tư pháp, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Tăng cường công tác tiếp dân, đối thoại với dân của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp; nâng cao hiệu quả công tác vận động, thuyết phục người dân, hòa giải ở cơ sở. Tập trung thực hiện hiệu quả công tác cải cách tư pháp. Tăng cường công tác phối hợp trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, nhất là các vụ án tham nhũng, vụ án kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm; thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát hiện sớm, xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ việc, vụ án tham nhũng, vụ án kinh tế; nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng; từng bước mở rộng hoạt động phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước.
Tài liệu tham khảo: Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2020-2025
Phạm Quang Huy – Khoa KH Xã hội và Nhân văn.